آیا شما هم به یک ماوس ارگونومی احتیاج دارید؟ | آشنایی با انواع ماوس‌های ارگونومی

آیا شما هم به یک ماوس ارگونومی احتیاج دارید؟ | آشنایی با انواع ماوس‌های ارگونومی – بخش دوم

محمد جواد قلی پور 15 جولای 2021 , 14:56 مقاله / سخت افزار

(هنوز امتیازی ثبت نشده است)

در قسمت پیشین مقاله "آشنایی با انواع ماوس‌های ارگونومی" با مفهومی واژه ارگونومی آشنایی بیشتری پیدا کرده و دانستیم که یک ماوس مبتنی بر طراحی ارگونومیک در مقایسه با نمونه‌های استاندارد می‌تواند سهولت و راندمان بسیار بالاتری را در استفاده از رایانه شخصی ارائه داده و آسیب‌های فیزیکی دراز مدت را با کاهش قابل توجهی همراه سازد که در این میان با اولین دسته از ماوس‌های ارگونومی، یعنی نمونه‌های افقی نیز آشنایی پیدا کردیم؛ حال در قسمت دوم نوشته به معرفی دیگر ماوس‌های موجود در این حوزه پرداخته و مطلب را گسترش می‌دهیم.

ماوس‌های ارگونومی عمودی

درست در نقطه مقابل ماوس‌های ارگونومی افقی، ماوس‌های عمودی یا به عبارتی دیگر Vertical قرار دارند که همان‌طور که از عنوان آن‌ها مشخص است، دست را در موقعیتی عمودی که از شباهت بیشتری با آزادی حرکتی مفاصل برخوردار است قرار می‌دهند. این دسته از ماوس‌های ارگونومی به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند تا هنگام قرارگیری در دست احساسی همانند نگهداری یک ماگ و یا لیوان را به فرد منتقل کرده و شخص را وادار به حرکت مفصل مچ به‌صورت بالا و پایین جهت حرکت نشانگر ماوس به چپ و راست بر روی صفحه نمایشگر می‌کنند (در مقایسه با حرکت چپ و راست ماوس‌های استاندارد و افقی). از آنجایی که مفصل مچ دست در زمان حرکت به‌صورت بالا و پایین از آزادی عمل بسیار بیشتری برخوردار و قادر است تا دامنه حرکتی وسیع‌تری را ارائه دهد، این طراحی به‌صورت ذاتی کاهش قابل توجه فشار بر روی این مفصل و به دنبال آن آناتومی کامل دست و ساعد در استفاده‌های طولانی‌های مدت را به دنبال دارد؛ کافی است تا آن را امتحان کنید، مانند زمانی که در حال دست دادن به شخصی دیگر هستید. آیا اگر دست‌های خود را به‌صورت افقی قرار دهید فشار بیشتری را احساس می‌کنید یا در حالت معمول عمودی؟

آیا شما هم به یک ماوس ارگونومی احتیاج دارید؟ | آشنایی با انواع ماوس‌های ارگونومی – بخش دوم

نکته منفی ماوس‌های ارگونومی عمودی در نیاز به زمان بیشتر جهت تطابق با نحوه کار آن‌ها نهفته است. همان‌طور که در پاراگراف قبل اشاره شد، حرکت‌های بالا و پایین دست توسط یک ماوس عمودی به حرکات چپ و راست نشانگر ماوس بر روی صفحه نمایشگر منتهی شده و موقعیت قرارگیری کلیدها نیز برای سهولت در استفاده در مقایسه با نمونه‌های استاندارد و افقی تقریباً به‌صورت کامل تغییر کرده‌اند؛ بنابراین اگر رایانه شخصی شما در منزل و یا محل کار به‌صورت اشتراکی مورد استفاده قرار می‌گیرد، دیگر اشخاص ممکن است از ماوس عجیب و غریب شما تعجب کنند! از جمله گزینه‌های این دسته می‌توان به ماوس MX Vertical کمپانی لاجیتک اشاره کرد.

ماوس‌های ارگونومی قلم مانند (Pen Mouse)

آیا شما هم به یک ماوس ارگونومی احتیاج دارید؟ | آشنایی با انواع ماوس‌های ارگونومی – بخش دوم

این دسته از ماوس‌های ارگونومی همان‌طور که از عنوان آن‌ها مشخص است درست همانند یک قلم و یا خودکار در دست شما قرار گرفته و کلیدها و غلطک آن نیز توسط انگشتان کنترل می‌شوند. برای درک بیشتر می‌توانید قلم‌های هوشمند تبلت‌ها و یا تلفن‌های همراه را مدنظر قرار دهید، با این تفاوت که یک قلم هوشمند به دلیل ادغام اغلب سخت‌افزارهای مورد نیاز در دستگاه از ضخامت بسیار کمتری بهره می‌برد، در حالی که ماوس‌ها این‌گونه نیستند. این طبقه از ماوس‌ها بیشتر افراد فعال در حوزه هنرهای دیجیتال و حرفه‌ای را هدف قرار داده‌اند، اما حقیقتاً طیف خاصی از مخاطبان را نمی‌توان برای آن‌ها تعریف کرد! اگر شما احساس می‌کنید که هنگام نوشتن بر روی کاغذ به‌وسیله قلم در مقایسه با زمان استفاده از یک ماوس راحت‌تر هستید، کافی است تا به فروشگاه محلی خود مراجعه کرده و یک محصول مناسب را تهیه و خریداری نمایید که از جمله انتخاب‌های پیش‌رو می‌توان به XP-PEN StartG640 اشاره کرد.

ماوس‌های ارگونومی توپی (Trackball)

ماوس‌های Trackball برای اولین بار در دوران پس از جنگ جهانی دوم پای در عرصه وجود گذاشته و از سال 1980 تاکنون میهمان خانه‌های کاربران و مصرف‌کنندگان می‌باشند. این دسته از ماوس‌ها به‌صورت گسترده‌ای در حال استفاده در سیستم‌های راداری کنترل ترافیک و هواپیما بوده و نظیر آن‌ها را در دستگاه‌های کابینتی آرکید نیز تاکنون شاهد بوده‌ایم.

آیا شما هم به یک ماوس ارگونومی احتیاج دارید؟ | آشنایی با انواع ماوس‌های ارگونومی – بخش دوم

ماوس‌های Trackball به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند تا میزان حرکت مچ دست به حداقل ممکن کاهش پیدا کرده و تقریباً به صفر برسد. عمده کنترل آن‌ها به‌وسیله انگشت شصت و یا دو انگشت اشاره و میانی انجام پذیرفته و دیگر کلیدها برای فرامین اضافی همچون بزرگ‌نمایی، اسکرول و ... نیز در ساختار آن‌ها گنجانده شده‌اند. البته لازم به ذکر است که محصولاتی که برای کنترل به‌وسیله دو انگشت طراحی شده‌اند معمولاً از طراحی قرینه بهره برده و قابل استفاده توسط هر دو دست هستند، اما این موضوع در مورد نمونه‌های کنترلی به‌وسیله انگشت شصت ممکن است از صحت برخوردار نباشد.

از جمله مزیت‌های ماوس‌های Trackball می‌توان به امکان استفاده از آن‌ها در تقریباً هر مکان و هر زاویه ممکن اشاره کرد و وابستگی به یک سطح صاف و بدون حرکت به صفر رسیده است. علاوه بر آن نحوه عملکرد آن‌ها نیز ساده بوده و نیازمند آموزش نمی‌باشد، اما در صورتی که فردی به استفاده از یک ماوس استاندار عادت کرده باشد، در ابتدا ممکن است کمی با مشکل در کاهش سرعت عمل مواجه شود که با تمرین و در طی مرور زمان می‌تواند کارایی پیشین خود را مجدداً باز یابد. ماوس‌های توپی برای افرادی که از زخم یا آسیب‌های مربوط به مچ دست و ساعد رنج می‌برند گزینه‌های مناسبی به شمار رفته و دیگر کاربران نیز می‌توانند تجربه منحصر به فردی را در زمان استفاده از آن‌ها برای خود رقم بزنند. مجدداً کمپانی لاجیتک با ماوس Wireless MX Ergo خود نیز این دسته را پوشش داده است.

ماوس‌های ارگونومی جوی‌استیکی

یک ماوس ارگونومی جوی‌استیک (Joystick) به استفاده از یک دسته جوی‌استیک جهت حرکت کامل خود مجهز شده است. این دسته از ماوس‌ها در اغلب موارد به عنوان دستگاهی جهت سهولت در استفاده معرفی می‌شوند، اما برای تمامی افرادی که شکل ساختاری آن‌ها را برای نگهداری و قرارگیری در دست راحت تلقی می‌کنند گزینه‌های مناسبی به شمار می‌روند. درست همانند ماوس‌های ارگونومی عمودی، سنسور تشخیص حرکت در قسمت زیرین ماوس‌های مورد بحث قرار گرفته است، بنابراین حرکت کامل ماوس را نیازمند می‌باشد که نتیجه آن به نیاز به اعمال نیروی بیشتر و درگیر شدن فراتر عضلات ساعد در مقایسه با اعمال کامل فشار بر روی مچ دست منتهی می‌شود.

ماوس‌های هیبرید

ماوس‌های هیبرید عملکرد ماوس‌های استاندارد و صفحات لمسی لپ‌تاپ که تحت عنوان Trackpad شناخته می‌شوند را با یکدیگر تلفیق کرده و تجربه‌ای منحصر به فرد و جذاب را ارائه داده‌اند. در طراحی اغلب محصولات این دسته، کلیدهای کلیک چپ و راست که معمولاً در قسمت جلویی ماوس قرار گرفته‌اند با یک صفحه چند لمسی جایگزین شده و عملکردهایی همچون ضربه، اسکرول و ... را با تنها حرکت انگشتان و بدون نیاز به اعمال نیروی فیزیکی به ارمغان آورده‌اند.

در طراحی ماوس‌های هیبریدی نکات مربوط به علم ارگونومی به‌صورت گسترده و همانند ماوس‌های عمودی رعایت نشده و از ساختاری یکسان با نمونه‌های استاندارد بهره می‌برند. مخاطبانی که به سمت ماوس‌های هیبریدی جذب می‌شوند اغلب سهولت تلفیق دو دستگاه در یک دستگاه را مدنظر قرار داده و آسانی حمل و نقل را به عنوان یکی از گزینه‌های توجیهی ارائه می‌دهند، زیرا اغلب ماوس‌های هیبریدی می‌توانند به‌صورت کاملاً افقی بر روی سطح قرار گرفته و به‌راحتی نیز درون جیب و یا کیف مورد حمل و نقل قرار گیرند. متأسفانه باید گفت که تقریباً تمامی محصولات موجود در این دسته از قدمت بالایی برخوردار بوده و تنها گزینه پیش روی کاربران محصول Microsoft Arc می‌باشد (بنا به دلایلی کمپانی‌های فعال در صنعت طراحی و تولید ماوس‌های کامپیوتری علاقه‌ای را به توسعه ماوس‌های هیبریدی از خود نشان نمی‌دهند).

جهت مطالعه بخش اول مقاله به نوشته زیر مراجعه فرمایید:

"آیا شما هم به یک ماوس ارگونومی احتیاج دارید؟ | آشنایی با انواع ماوس‌های ارگونومی – بخش اول "

محمد جواد قلی پور

26 سال سن، ساکن مشهد، کارشناس ارشد مهندسی پزشکی. محمد جواد رشته خود را از روی علاقه انتخاب نموده و به تعمیرات، نگهداری، آنالیز و بررسی تجهیزات پزشکی علاقه مند است. وی هفت سال است که به نگارش اخبار و مقالات در حوزه فناوری اطلاعات می‌پردازد. با توجه به اطلاعات بالا در زمینه‌های سخت‌افزار و نرم‌افزار، مقالات کاربردی وی گره از مشکلات کاربران بسیاری گشوده است. محمد جواد به رنگ قرمز رادئونی علاقه مند است.